Λέξεις που δε θα καταλάβουν στη Νότια Ελλάδα
Σας έχει τύχει να πείτε μία από τις παρακάτω λέξεις και η αντίδραση να είναι κάπως έτσι;
Ίσως επειδή νωρίτερα χρησιμοποιήσατε τη λάθος λέξη στην σωστή πρόταση..ή μήπως την σωστή λέξη στη λάθος πρόταση;
Μπερδευτήκατε; Ένα είναι σιγουρο. Η κόντρα Βορειοελλαδιτών και Νοτιοελλαδιτών δεν πρόκειται να σταματήσει ποτέ…
Ας βρούμε μία μέση λύση περί ορθότητας λόγου και ας δούμε ποιες λεκτικές διαφορές χωρίζουν Βόρεια και Νότια Ελλάδα…
Σουβλάκι vs Καλαμάκι: «Σουβλάκι» λόγω σούβλας για τη Θεσσαλονίκη, «καλαμάκι» γιατί χρησιμοποιείται ένα μικρό καλάμι, σύμφωνα με τους Αθηναίους. Όπως και να χει – χοιρινό ή κοτόπουλο – την ίδια γεύση θα έχει.
Πλάκα ΜΟΥ κάνεις; vs Πλάκα ΜΕ κάνεις; Επικό λογοπαίγνιο, ευρύτερα γνωστό. Επίσημα -πάντως- μάλλον ορθότερο γραμματικά είναι το δικό μας! tip: Στη Θεσσαλονίκη και γενικότερα στη Βόρεια Ελλάδα παρατηρείται μία παρατεταμένη χρήση του λλλλ, η οποία κάνει τη διαφορά. Πλλλλάκα δεν σας κάνω!
Όζα vs Μανό: Ή απλά το βερνίκι νυχιών! Σε όλα τα χρώματα! Καμία γυναίκα, σίγουρα, δεν έμεινε χωρίς μανικιούρ λόγω παρεξήγησης όζας και μανό. Η ετυμολογία των δύο λέξεων αμφισβητείται και αγνοείται.
Λεμονάδα vs Λεμονίτα: Πόσες φορές έχω ζητήσει λεμονάδα σε περιοχή της Νότιας Ελλάδας και ένα βλέμμα αποδοκιμασίας έχει ζωγραφιστεί στο πρόσωπο του/της υπαλλήλου.
Θεωρητικά – το επιχείρημα περί ύπαρξης «πορτοκαλάδας» και όχι «πορτοκαλίτας», των Βορειοελλαδιτών είναι δυνατό και δίνει ένα προβάδισμα στη λεμονάδα!
Σπόρια vs Πασατέμπο: Για μας στη Βόρεια Ελλάδα όλα είναι σπόρια…
Μαύρα σπόρια vs Ηλιόσποροι: Για μας στη Βόρεια Ελλάδα όλα είναι σπόρια επίσης…
«πάνινα» vs «αθλητικά παπούτσια»: Λέγοντας «Φόρεσα τα πάνινα και βγήκα» …στην Αθήνα δε θα καταλάβει κανείς τι εννοούμε!
«ντεμέκ» vs «και καλα…»: Ντεμέκ Βόρειοι και Νότιοι δεν καταλαβαίνουμε….
Μπουγάτσα με τυρί vs Τυρόπιτα: Η Μπουγάτσα είθισται να είναι γλυκιά. Το πώς προέκυψε η μπουγάτσα με τυρί και η μπουγάτσα με κιμά, κανείς δεν ξέρει! Προκαλεί ποικίλες σαρκαστικές εικόνες των φίλων Αθηναίων!
«Πάνε να δεις» vs «Πήγαινε να δεις»: Πάνε! προστακτική του πηγαίνω ή του «πάνω(;)». Έχει πλάκα πάντως και μας ξεφεύγει συχνά, μην το αρνείστε!
«Κλάιν μάιν» vs «άστα να πάν»: Δεν υπάρχει Αθηναίος ο οποίος δεν γνωρίζει το κλάιν μάιν, ό,τι κι αν πει…
«πίτα» vs «γύρος»: Η αλήθεια είναι αυτό που γεμίζουμε με κάτι νόστιμο (γύρο, σουβλάκι, μπιφτέκι) είναι η πίτα. Στη Βόρεια Ελλάδα -πάντως – στην ερώτηση «τι θα φάμε;» η λιτή και περιεκτική απάντηση «γύρο» είναι άκρως συνηθισμένη! Στην Αθήνα αντίθετα υπερισχύει η «πίτα με γύρο»…Ακούγεται πιο λογικό!
«αλοιφές» vs «σαλάτες»: Αλοιφή επειδή αλοίφεται. Με αυτή την σκέψη στη Βόρεια Ελλάδα εννοούμε τη Ρωσική, την πικάντικη, την Ουγγαρέζα..όλες…αλοιφές! Στην Αθήνα διαχωρίζονται και καθεμία έχει την τιμητική της…
«τυρί» vs «φέτα»: Στη Νότια Ελλάδα φέτα είναι το γνωστό ελληνικό λευκό τυρί. Στη Βόρεια πρωτοτυπούμε και με τη λέξη τυρί εννοούμε τη φέτα, αυτομάτως…γιατί;;
«κασέρι» vs «Gouda/Edam/κίτρινο τυρί»: Άλλη μια Βόρεια παραξενιά είναι η ερμηνεία της λέξης «κασέρι». Για κάποιο λόγο με το ¨κασέρι» εννοούμε όλα τα κίτρινα τυριά. Παράδειγμα χαρακτηριστικό είναι το σάντουιτς με κασέρι…έτσι απλά! Στην Αθήνα εξειδικεύουν το είδος, ζητώντας Gouda, Edam και άλλα τυροκομικά με κίτρινο χρώμα και όνομα!
«Φούιτ» vs «Έπαθα λάστιχο»: Από προσωπική εμπειρία, δεν υπάρχει περίπτωση να πείτε πως «πάθατε φουιτ» σε κάποιον από Νοτιότερη περιοχή της Καστοριάς και να μη σας λοξοκοιτάξει με απορία και ανάγκη για επεξήγηση!
Στην Καστοριά πάντως είναι μία λέξη που όλοι γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε πολύ συχνά…
«ναι για..» vs «ναι αμε…»: Η χρήση του «αμέ» και του «για» θεωρείται πλεονάζουσα και χωρίς – ιδιαίτερα – ουσιαστικό ρόλο. Ξεχωρίζει την καταγωγή του ομιλούντα από την πρώτη κουβέντα στην οποία θα χρησιμοποιηθεί.
«τοστ» vs «σάντουιτς»: Στην Αθήνα το τοστ είναι οπωσδήποτε ψημένο. Το σάντουιτς, πάλι, έχει πολλές πιθανότητες να είναι κρύο. Στα μέρη μας, όμως, κάτι τέτοιο συγχέεται. Λέμε τοστ και εννοούμε κρύο σαντουιτσάκι..Γιατί και πώς προέκυψε κάτι τέτοιο κανείς μάλλον δε θα μάθει ακριβώς…
«σκέμπα» vs «μπάκα»: Σκέμπα..μία λέξη που άκουσα πρώτη φορά στο σπίτι και παραξενεύτηκα ιδιαιτέρως, καθώς τα σχολικά βιβλία δεν την περιελάμβαναν…Οι αθηναΐκές επιρροές της φοιτητικής ζωής, ήρθαν να προσθέσουν τη λέξη «μπάκα» ως συνώνυμη της σκέμπας.
tip: Χρησιμοποιείται για άντρες (κυρίως) με κοιλίτσα…Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν χρησιμοποιείται με καλή πρόθεση και κολακευτική διάθεση..:-)
«Ντιπ για ντιπ» vs «Τελείως για τελείως»: Το άρθρο που προηγήθηκε είναι ντιπ για ντιπ χιουμοριστικό και με σαρκαστική διάθεση, χωρίς πρόθεση αντιπαράθεσης και δημιουργίας σύγχυσης μεταξύ Βόρειων και Νότιων που ζούμε χαλλλαρά στην Καστοριά…
